Η πρεσβυωπία αποτελεί ένα φυσιολογικό και αναμενόμενο εξελικτικό πρόβλημα που σχετίζεται με την ηλικία και αφορά όλους μας. Αρχίζει συνήθως όταν γινόμαστε 40-42 ετών. Προοδευτικά αδυνατούμε να εστιάσουμε με ευκρίνεια σε κοντινά αντικείμενα. Σταδιακά, το πρόβλημα αυτό μετατρέπεται σε “αναπηρία” και η όραση για κοντά καθίσταται ευκρινής μόνον με ειδικά διορθωτικά γυαλιά.
Η διόρθωση της πρεσβυωπίας αποτελεί σήμερα ένα από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα της διαθλαστικής χειρουργικής. Επεμβάσεις στον διαυγή φακό του ματιού και αντικατάστασή του με πολυεστιακούς ενδοφακούς, σκληρικές προσεγγίσεις και επεμβάσεις με Excimer ή Femtosecond Laser στον κερατοειδή, αποτελούν μόνο μερικές από τις θεραπευτικές, για το συγκεκριμένο πρόβλημα, προτάσεις.
Πιο αναλυτικά το πρόβλημα της διατήρησης της ικανότητας ταυτόχρονης κοντινής και μακρινής εστίασης, μπορεί να λυθεί:
α. Με πολυεστιακά γυαλιά. Με αυτά, και εφ’ όσον βέβαια τα συνηθίσουμε, η όραση είναι πρακτικά απρόσκοπτη σε όλες τις αποστάσεις. Να σημειωθεί πως η χρήση των γυαλιών οφείλει πρακτικά να είναι συνεχής.
β. Με την εφαρμογή ειδικών φακών επαφής.
γ. Με αφαίρεση του κρυσταλλοειδούς φακού του ματιού, που είναι μια επέμβαση αντίστοιχη με αυτή του καταρράκτη (clear lens extraction), και με παράλληλη τοποθέτηση, μέσα στο μάτι, ειδικών πολυεστιακών ενδοφακών. Αυτό αποτέλεσε την πρώτη ουσιαστική αντιμετώπιση της πρεσβυωπίας. Βρήκε σχεδόν καθολική αποδοχή από την οφθαλμολογική κοινότητα όμως, επειδή πρόκειται για μια, έστω και με ελάχιστες επιπλοκές, ενδοφθάλμια επέμβαση, απευθύνεται σε συγκεκριμένη ομάδα αποφασισμένων πρεσβυωπικών ασθενών.
δ. Με το να καταστήσουμε, με Excimer Laser, τον μη πρωτεύοντα οφθαλμό ελαφρά μυωπικό ώστε να βλέπει καλά για κοντά (monovision)
ε. Με την τροποποίηση της πρόσθιας καμπυλότητας του κερατοειδή και συνεπώς την αλλαγή της διαθλαστικής του ισχύος. Γι αυτό προτάθηκε αρχικά η εφαρμογή ραδιοσυχνοτήτων με ειδικό μηχάνημα (CK) που όμως δεν έδωσε τα αναμενόμενα αποτελέσματα και στο σημείο αυτό νέες μέθοδοι προαναγγέλλονται.
στ. Στη συνέχεια, η ιδέα δημιουργίας πολυεστιακότητας στον κερατοειδή προκάλεσε και προκαλεί τεράστιο ενδιαφέρον μεταξύ των χειρούργων και φυσικά των οφθαλμολογικών εταιρειών που ασχολούνται με διαθλαστική χειρουργική. Το PresbyLASIK είναι μια ιδιαίτερου τύπου σμίλευση του κερατοειδή με Excimer Lasers ειδικών δυνατοτήτων. Εφαρμόζεται σε ασθενείς που έχουν ανάγκη γυαλιών για να δουν μακριά. Η χειρουργική τεχνική είναι ίδια όπως και στην κλασσική LASIK. Η παρασκευή του κρημνού, που απαιτείται, μπορεί να γίνει είτε με τους παλιούς παραδοσιακούς μικροκερατόμους (κόβοντας τον κερατοειδή με ειδική λεπίδα), είτε με ιδιαίτερη ασφάλεια και επιτυχία χρησιμοποιώντας το Femtosecond Laser (διαχωρισμός των στιβάδων του κερατοειδή χωρίς χρήση λεπίδας). Η στόχευση βρίσκεται στην δημιουργία, και στα δυο μάτια, μιας ειδικής καμπυλότητας στην πρόσθια επιφάνεια του κερατοειδή. Το αποτέλεσμα είναι τόσο η διόρθωση των προβλημάτων μακρινής όρασης όσο και η απρόσκοπτη κοντινή όραση.
ζ. Μια νέα πρόταση αποτελεί η ένθεση, σε ειδική θήκη που παρασκευάζουμε με το femtosecond laser μέσα στο στρώμα του κερατοειδή, ενός ειδικού φακού (inlay). Το ένθεμα αυτό, το τοποθετούμε μέσα στον κερατοειδικό ιστό και συνεπώς όχι μέσα στο μάτι. Η επέμβαση πραγματοποιείται στο ένα μάτι και η όραση που επιτυγχάνεται είναι ιδιαίτερα ικανοποιητική. Το μεγάλο προσόν αυτής της πρότασης είναι η δυνατότητα που μας δίνει, εφ’ όσον το οπτικό αποτέλεσμα δεν ικανοποιήσει απόλυτα τον ασθενή, να αφαιρέσουμε, μετά από 3 μήνες, το ένθεμα. Αυτό συνεπάγεται πλήρη επιστροφή στην προ της επέμβασης κατάσταση χωρίς οπτικά επακόλουθα.
Καταλήγοντας πρέπει να τονίσουμε πως η αντιμετώπιση της πρεσβυωπίας δεν είναι όμοια προς όλους τους ενδιαφερόμενους. Κάθε περίπτωση απαιτεί ιδιαίτερη προσέγγιση και άκρως εξειδικευμένες οφθαλμολογικές γνώσεις μαζί βέβαια με δυνατότητες υψηλόβαθμης τεχνολογικής παροχής και απόλυτης συνεννόησης με τον ενδιαφερόμενο ασθενή.
